Nie tylko starsza młodzież powinna skorzystać z doradztwa zawodowego. Warto, by test predyspozycji zawodowych wykonać już u uczniów szkół podstawowych. Dlaczego to takie ważne?
W programie nauczania dla VII i VIII klasy od niedawna znajduje się przedmiot doradztwo zawodowe. Nie ma z niego oceny na świadectwie, ale jest obowiązkowy. Czy wprowadzenie go było słuszne?
Doradztwo zawodowe w podstawówce
W dzisiejszych czasach wybór zawodu i planowanie kariery zawodowej nie są tak łatwe jak jeszcze kilkanaście lat temu. Dlaczego? Obecny rynek pracy jest dużo trudniejszy. Przemyślenie wyboru zawodu powinno zatem nastąpić dużo wcześniej, najlepiej już w szkole podstawowej. Doradztwo zawodowe w tak młodym wieku powoduje, że młodzież dokonuje lepszych wyborów zawodowych. Wskazują na to wyniki wielu badań naukowych prowadzonych w tej dziedzinie.
Na czym polega doradztwo zawodowe w podstawówce? Doradca zawodowy pomaga uczniom w dopasowaniu ich cech (tzw. predyspozycji zawodowych) do wymogów konkretnych zawodów, określeniu celów i własnego potencjału oraz planowaniu działań związanych ze skutecznym poszukiwaniem pracy. Jego zadaniem jest skłonienie młodzieży do zastanowienia się nad planowaną karierą zawodową. Okazuje się bowiem, że prawie 40% osób w wieku szkolnym nie planuje swojej przyszłości.
Jak sprawdzić predyspozycje zawodowe dziecka?
Predyspozycje do wykonywania danego zawodu można sprawdzić w bardzo łatwy sposób – wykonując test predyspozycji zawodowych. Czym jest i na czym polega taki test? Otóż, jest to test bazujący na podziale opracowanym przez amerykańskiego psychologa J.L. Hollanda, wyróżniającym 6 typów osobowości zawodowych (realistyczną, badawczą, artystyczną, społeczną, przedsiębiorczą i konwencjonalną). Test daje odpowiedź jakie zawody najbardziej odpowiadają konkretnym cechom charakteru. Pod uwagę są brane nie tylko same cechy charakteru, ale także hobby, umiejętności, zainteresowania oraz środowisko pracy. Zazwyczaj dana osoba wykazuje połączenie dwóch typów osobowości zawodowej.
Test predyspozycji zawodowych to quiz składający się z kilkunastu pytań zamkniętych. Pytania te dotyczą m.in. charakteru, upodobań, sposobu rozwiązywania problemów, organizacji pracy. Uzyskany wynik nie wskazuje konkretnego zawodu, lecz daje dokładną analizę osobowości pod kątem zawodowym. Dzięki jego wykonaniu można poznać swoje mocne strony i uzyskać inspirację. Na wiele pytań odpowiedzi mają charakter wymuszony – jeśli żadna z odpowiedzi nie jest prawdziwa, należy wybrać tę, która jest najbliższa prawdy. Taki test predyspozycji zawodowych powinien być przeprowadzany przez psychologa już u dzieci w wieku szkolnym, z uwagi na to, że jego wynik może mieć wpływ na wybór konkretnej szkoły lub klasy profilowanej.
Darmowy test predyspozycji zawodowych można zrobić na stronie: https://www.kierunekrozwoju.pl/.
Czy doradztwo zawodowe w szkole podstawowej ma sens?
Czy ma to sens w tak młodym wieku? Przecież młodzież często zmienia zdanie – na przykład wybiera klasę o danym profilu, a potem okazuje się, że jednak nie był to właściwy wybór. Owszem, zdarza się to często, ale dlaczego? Dlatego, że kończąc podstawówkę, dziecko źle wybrało – nie dopasowało profilu nauki do swoich predyspozycji zawodowych, bo ich nie poznało wcześniej. Zatem okazuje się, że doradztwo zawodowe w podstawówce jest ważne.
Zarówno psycholodzy, jak i pedagodzy potwierdzają, że przejście od nauki do pracy jest dużym stresem. Bez wsparcia w zakresie doradztwa zawodowego proces ten może być jeszcze trudniejszy, tym bardziej, że współczesny rynek pracy bywa naprawdę nieprzewidywalny. Odnalezienie się w tym obszarze nie jest łatwe. Natomiast znając potrzeby pracodawców, prognozy rozwoju ekonomicznego i predyspozycje zawodowe, można dokonać właściwego wyboru w kwestii przyszłej pracy.
Młodzi ludzie muszą wiedzieć także jak ważne jest ciągłe dokształcanie się w danym zawodzie. Konkretne stanowisko pracy nie jest dane na zawsze – pracodawcy wymagają od pracowników, by podnosili swoje kwalifikacje, zdobywali nowe doświadczenia, a czasem nawet wymagają przekwalifikowania się. Tego ostatniego wymaga także często szybko zmieniająca się sytuacja na rynku pracy.
Brak doradztwa zawodowego w szkole skutkował tym, że decyzje o wyborze kierunku kształcenia były nieprzemyślane – podejmowane np. dlatego, że do danej szkoły poszła koleżanka albo dlatego, że jest niedaleko itd. Konsekwencją takich złych wyborów jest niemożność znalezienia zatrudnienia, brak satysfakcji z pracy, wypalenie zawodowe itp.
Decyzje dotyczące wyboru kierunku kształcenia i ścieżki kariery zawodowej powinny być przemyślane i racjonalne, dlatego tak ważne jest, by dzieci już w szkole podstawowej zaczęły się nad tym zastanawiać.
Artykuł sponsorowany.